Tết Nguyên Đán là ngày lễ quan trọng nhất của người Việt Nam, nhằm ngày đầu năm âm lịch khoảng tháng hai dương lịch. Chữ Tết do đọc trại từ chữ Tiết (chữ Hán) mà ra. Nguyên là đầu, Đán là buổi sáng. Chúng ta thường gọi tắt là “Tết”. Sau đây là những tục lệ xảy ra trước và trong ba ngày Tết.

Hằng năm vào 23 tháng chạp, mọi người làm lễ tiễn Táo Quân về trời tâu với Ngọc Hoàng những việc đã xảy ra suốt năm trong mỗi nhà để Nam Tào Bắc Đẩu ghi chép công tội. Thường gia chủ bầy một mâm: chè, cá chép còn sống để Táo Quân cưởi lên chầu trời, ba bộ y phục bằng giấy gồm có mũ, áo và hia.

Chiều 30 Tết, người ta làm mâm cơm canh để cúng gia tiên hay còn gọi là rước ông bà. Sau đó đèn nhang được thắp suốt mấy ngày Tết, một ngày phải cúng cơm ba bữa.

Trừ Tịch là giờ phút cuối cùng của năm cũ sắp bước qua năm mới. Đúng 12 giờ khuya của ngày 30 (tháng thiếu thì 29) tháng chạp mọi người làm lễ giao thừa. Ta tin rằng mỗi năm có một vị thần hành khiển của năm cũ và năm mới, cúng cả Thành Hoàng và Thổ địa. Mỗi nhà bày một mâm lễ vật ở trong sân hay trước nhà, mâm cúng thường có giấy vàng bạc, nhang, rượu, trầu, hoa quả, xôi, gà nước, gạo muối… Người lớn tuổi nhất trong nhà đứng ra khấn vái, lễ được cử hành trọng thể trong tiếng pháo đốt vang chạy thật vui tai.

Lễ giao thừa xong, người ta kéo nhau đi lễ chùa, đình,… cầu xin Phật, thánh thần phù hộ cho bản thân và gia đình được may mắn, an lành trong suốt năm mới. Người ta thường xin quẻ xâm đầu năm. Đi lễ xong lúc trở về người ta còn ra vườn chùa bẻ cành lá gọi là hái lộc, cành lộc này đem cắm trước bàn thờ gia tiên cho đến khi tàn khô. Cành lá xanh tốt khi mang về biểu hiện sự vui tươi, hạnh phúc và phát tài. Nhiều người không hái lộc mà lấy ít hương gọi là hương lộc, sau khi đứng không phải trước bàn thờ ở đình chùa rồi về cắm bàn thờ tổ tiên hoặc gia công. Ngọn lửa đỏ là Phật sẽ ban cho gia đình may mắn và thịnh vượng.